Ga direct naar inhoud

Gezond Zwanger Worden

Gezond en bewust kiezen voor een zwangerschap is een eerste stap om zo veel mogelijk kinderen een Kansrijke Start te geven. Gezond Zwanger Worden en daarmee een Kansrijke Start begint daarom al vóór de bevruchting (preconceptioneel). Vanuit het actieprogramma hebben we de ambitie om het gesprek over Gezond Zwanger Worden bij iedereen in de vruchtbare leeftijd te normaliseren. Het doel is dat iedereen in de vruchtbare leeftijd bewust nadenkt over een zwangerschapswens en vervolgens ook daarnaar handelt. Iedere professional uit het medisch en sociaal domein moet zich bewust zijn van zijn of haar belangrijke rol bij Gezond Zwanger Worden en bekend zijn met de handelingsopties. De centrale vraag ‘Wil je het komende jaar zwanger worden?’ moet de start van het gesprek zijn tussen de mensen om wie het gaat en hun (in)formele netwerk in de zorg of ondersteuning. Gezond Zwanger Worden moet daarbij een vast onderdeel worden van de kwaliteit van zorg en het ondersteuningsaanbod.

Tijdlijn en mijlpalen

  • Vanaf de start van het actieprogramma Kansrijke Start wordt, middels actielijn 1, ingezet op de preconceptionele periode, ofwel vóór de zwangerschap.
  • Vanuit Gezond Zwanger Worden is een expertteam ingericht, bestaande uit de NVOG, KNOV, GGD GHOR Nederland, NNZ, CPZ, Zwangerwijzer en een huisarts.
  • In juni 2021 is de pledge ‘preconceptionele gezondheid’ ondertekend door verschillende betrokken veldpartijen en beroepsorganisaties als startmoment voor Gezond Zwanger Worden.
  • In 2022 is de update ‘een jaar na de pledge’ over Gezond Zwanger Worden gepubliceerd, waarin de voortgang van dat moment te vinden is.
  • Daarnaast is er in 2022 een beslisboom voor (zorg)professionals ontwikkeld en beschikbaar gesteld met behulp van het expertteam. De wegwijzer is een beslisboom en dient als hulpmiddel om het gesprek over Gezond Zwanger Worden te ondersteunen door middel van het stellen van de vraag ‘Wil je het komende jaar zwanger worden?’, en wel of geen kinderwens met (mogelijk) aanstaande ouders te starten.
  • In het najaar 2022 is een leertraject voor lokale coalities gestart in samenwerking met Pharos en CPZ met als doel Gezond Zwanger Worden in de lokale praktijk te normaliseren en de bewustwording van het belang ervan te verhogen. Het leertraject is gestart met een webinar over Gezond Zwanger worden.
  • In 2023 werd de eerste (uit een reeks van drie) factsheet gepubliceerd met algemene informatie en feiten over Gezond Zwanger Worden.
  • In het voorjaar van 2024 volgde de twee andere factsheets. Eén voor professionals en één voor de politiek en beleid.
  • Van 17 tot 21 juni 2024 vindt de week van het Gezond Zwanger Worden plaats met tal van activiteiten. Denk aan webinars, interviews in (vak)bladen, schapkaarten bij drogisterijen en bij/nascholingen voor professionals. Deze week is bedoeld om Gezond Zwanger Worden beter op de kaart te zetten en met name de bewustwording rondom dit onderwerp te verhogen.  
  • In Juni 2024 kwam ook de communicatietoolkit voor de week van het Gezond Zwanger Worden (en ook daarna) beschikbaar met hierin nuttige informatie en links om in social-posts, nieuwsbrieven of via andere informatiekanalen over te communiceren.
  • In 2024 volgde ook de update ‘drie jaar na de pledge’ over Gezond Zwanger Worden met daarin de voortgang tot dan toe.

Praktische documenten

De multidisciplinaire Preconceptie Indicatie Lijst is er om zorgverleners tools en handvatten te geven om toekomstige ouders te voorzien van handelingsopties in de preconceptionele fase

Zorginstrument ter ondersteuning van het preconceptioneel advies. Ontwikkeld door Erasmus MC en Perined. 

Achtergrondinformatie

Verdere nuttige informatie

Artikel Nu Niet Zwanger 'Een gesprek over de kinderwens is voor iedereen een goed idee'

Podcast 1000 dagen 1000 vragen

In de podcast 1000 dagen 1000 vragen zoekt Eva Cleven naar tips en antwoorden op alle vragen waar ouders mee te maken kunnen krijgen in de eerste 1000 dagen van hun kind. Deze podcast is voor alle ouders, aanstaande ouders en iedereen met een kinderwens en is een hulpstuk voor alle hulpverleners, professionals en organisaties om (aanstaande) ouders te informeren over de eerste 1000 dagen, van de kinderwens en de zwangerschap tot het tweede levensjaar.

Podcast zwangerschap en epilepsie 

In deze podcast geven neuroloog Ilse Wegner en verpleegkundig specialist Inge Brummelhuis voorlichting over epilepsie en een zwangerschapswens. Wat staat je te wachten, wat betekent zwangerschap voor je medicijngebruik, hoe zit het met de bevalling en wat zijn de risico’s? Dit zijn een aantal onderwerpen die aan bod komen

Podcast Met Volle Teugen 

Saar van Nederveen-Bendien, longarts in het Haga-ziekenhuis bespreekt in deze podcast voor professionals onder andere over richtlijnen over astma en Gezond Zwanger worden.

Artikel Nu Niet Zwanger 'Een gesprek over de kinderwens is voor iedereen een goed idee'

Rapport Preconceptionele Gezondheid Dordrecht 

Gemeente Dordrecht is een voorloper op het gebied van preconceptiezorg en gaat hiermee als een van de eerste gemeenten concreet aan de slag met de afspraken die gemaakt zijn in het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA). Hierin staat: “Gemeenten zorgen ervoor dat inwoners in de vruchtbare leeftijd in het verlengde van prenatale voorlichting op een laagdrempelige manier preconceptievoorlichting aangeboden krijgen en bekend zijn met de mogelijkheden voor preconceptiezorg”. Lees hier het plan van aanpak voor Gezond Zwanger Worden in Dordrecht met bijbehorende infographic.

Sneakpreview praatplaten Gezond Zwanger en Ouderschap 

Terugblik Week van Gezond Zwanger Worden

Toolkit Week van Gezond Zwanger Worden

Terugblik Gezond Zwanger Worden (video)

Overzicht week Gezond Zwanger Worden (interactieve pdf met overzicht van activiteiten)