Nieuwsbrief Kansrijke Start – Kansrijke Start heeft de toekomst

De maand oktober stond weer volgepland met mooie conferenties, ontwikkelingen en rapporten. Deze maand is de aanpak onbedoelde en ongewenste zwangerschap naar de Tweede Kamer gestuurd. Daarnaast vond ook de conferentie ‘Samen voor een Kansrijke Start’ plaats. Deze dag stond volledig in het teken van samenwerken tussen verschillende professionals uit het zorgdomein. Het was een mooie en energieke netwerkdag die plaatsvond in Driebergen. Tijdens de conferentie vonden er leerzame gesprekken en inspirerende verhalen plaats. In deze nieuwsbrief een terugblik naar de conferentie maar ook een vooruitblik naar inspirerende Webinars en praktijkvoorbeelden. Ook leest u interviews met leden van de Landelijke Coalitie Kansrijke Start. Dit en meer leest u in onze nieuwsbrief! Op de hoogte blijven? Schrijf u in voor onze nieuwsbrief of volg ons op onze sociale mediakanalen Twitter, Instagram en LinkedIn.

Terugblik Conferentie Samen voor een Kansrijke Start

Op 12 oktober 2022 vond de conferentie ‘Samen voor een  Kansrijke Start ‘plaats. Samen met jeugdverpleegkundigen, kraamverzorgenden, gemeentelijke beleidsadviseurs, verloskundigen, gynaecologen en meer, kijken we terug op een fantastische dag. Het was een energiek en inspirerend programma, er waren mooie sprekers en ook het zonnetje liet zich zien, waardoor de borrel buiten nóg fijner werd. Het verbinden van geboortezorg en het jeugd- en sociaal domein stond centraal. Lees verder

Financiering Kansrijke Start

Financiering Kansrijke Start

Per decembercirculaire 2022 ontvangen alle gemeenten aanvullende middelen om interventies rondom Kansrijke Start in te zetten (in totaal ruim € 8 miljoen). Hiermee krijgen gemeenten meer financiële ruimte om interventies in te zetten voor (aankomende) gezinnen in een kwetsbare situatie. Deze middelen zijn in principe voor 2022, maar gemeenten kunnen vanwege het baten-lasten stelsel deze middelen ook deels doorschuiven naar 2023. Dat betekent dat alle activiteiten rondom (de lokale coalities) Kansrijke Start ook in 2023 kunnen doorlopen.

Vanaf 2023 zal de financiering op andere wijze gaan plaatsvinden, namelijk via een brede specifieke uitkering (SPUK) waarmee de middelen rondom preventie ten behoeve van gemeenten gebundeld en geoormerkt beschikbaar komen. Gemeenten zullen een aanvraag moeten doen om in aanmerking te komen voor de beschikbare middelen op basis van deze SPUK. Voor Kansrijke Start gaat het om € 15 miljoen in 2023; € 16 miljoen in 2024; € 16 miljoen in 2025 en € 20 miljoen vanaf 2026.

De VNG gaat gemeenten informeren over een aantal veel gestelde vragen en antwoorden over deze SPUK, waaronder de datum van publicatie. In november zullen ter ondersteuning en informatie 25 regiobijeenkomsten voor gemeenten georganiseerd worden. De data (en uitnodiging hiertoe) staan hier vermeld.

Bestuurlijke Akkoorden

Op dit moment wordt de laatste hand gelegd aan het GALA (Gezond en Actief Leven Akkoord). Het GALA is een bestuurlijk akkoord over alle preventiethema’s, inclusief Kansrijke Start en wordt, als alles goed gaat, begin december ondertekend. Meer informatie over het GALA kunt u eveneens horen tijdens de hierboven genoemde regiobijeenkomsten. De SPUK-regeling is het financiële arrangement van dit akkoord. Voor de afspraken die opgenomen worden in het GALA is ervoor gekozen om voor een belangrijk deel de middelen vanuit het rijk te bundelen in bovenstaande brede SPUK. Op die manier zorgen we ervoor dat de middelen rondom preventie meer geoormerkt zijn en dat gemeenten deze meer integraal kunnen inzetten. Daarnaast is in het Integraal Zorgakkoord opgenomen dat zorgverzekeraars en gemeenten met ingang van 1 januari 2024 de ketenaanpak Kansrijke Start verder inrichten. Dit wordt nu uitgewerkt.

Tolkvergoedingen voor verloskundigen en kraamzorg

Verloskundigen en kraamzorg kunnen vanaf 2023 de kosten voor het inzetten van tolken declareren bij zorgverzekeraars. Dit maakte de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) vorige maand bekend met haar nieuwe beleidsregels. De NZa heeft hiervoor een prestatie gemaakt die kan worden gedeclareerd naast een andere verloskundige of kraamzorgprestatie. Hiermee geeft de NZa gehoor aan een brede oproep vanuit zorgaanbieders om voor deze dienst een aparte bekostiging te maken. Lees verder. Goede en veilige zorg vereist dat cliënt en zorgverlener elkaar kunnen verstaan. Maar tot op heden werden in de geboortezorg de kosten voor het inzetten van een tolk niet voor alle beroepsgroepen vergoed. Dit terwijl anderstalige zwangeren en ook zwangere asielzoekers en statushouders een aanzienlijk hoger risico lopen op babysterfte, moedersterfte en complicaties rond de geboorte. De vergoeding van professionele tolkeninzet is dus een belangrijke stap naar veiliger en meer respectvolle zorg voor anderstalige zwangeren en een kansrijke start van hun kinderen. Meer lezen over dit onderwerp? In vakblad Nataal verscheen het artikel ‘Hoe kan de geboortezorg beter professionele tolken inzetten’ (sept 2021)

Aanpak onbedoelde en ongewenste zwangerschap 2023-2025 naar de Tweede Kamer

Op 14 oktober hebben Minister Kuipers (VWS) en staatssecretaris Van Ooijen (VWS) de Tweede Kamer geïnformeerd over hun plannen bij de aanpak van onbedoelde en ongewenste zwangerschappen.

De brief en de aanpak zijn hier te vinden: Aanpak onbedoelde en ongewenste zwangerschap 2023-2025 | Publicatie | Rijksoverheid.nl

De aanpak is vormgegeven langs vier pijlers:

1. Voorkomen van een onbedoelde en/of ongewenste zwangerschap

2. Informatie en ondersteuning bij een onbedoelde zwangerschap

3. Zorg en ondersteuning voor (aanstaande) ouders: een Kansrijke Start

4. Onderzoek en monitoring

Kansrijke Start is in de brief opgenomen als derde pijler, vanuit het uitgangspunt dat de lokale Kansrijke Start aanpak naadloos moet aansluiten bij de zorg en ondersteuning bij een onbedoelde en ongewenste zwangerschap. Immers, als een onbedoelde zwangerschap uitgedragen wordt, is het belangrijk dat de (aanstaande) ouders zich optimaal ondersteund voelen tijdens de eerste 1000 dagen. Zorg, ondersteuning en interventies zullen niet voor iedere aanstaande ouder die onbedoeld zwanger raakt(e) nodig zijn. Veel van hen kunnen na het genomen besluit door met hun weg naar het aanstaand ouderschap, ondersteund door de verloskundige of gynaecoloog. Ditzelfde geldt voor hen die keuzehulp kregen. Voor een deel van de onbedoeld zwangere aanstaande ouders is extra ondersteuning tijdens de zwangerschap en daarna wel gewenst en nodig, die vanuit de lokale Kansrijke Start – aanpak vormgegeven kan worden.

In pijler 1 -voorkomen van een onbedoelde en/of ongewenste zwangerschap- speelt Nu Niet Zwanger (NNZ), dat als onderdeel van Kansrijke Start landelijk wordt uitgerold, een belangrijke rol. NNZ zal verder verbreed en versterkt worden, zodat meer mensen in kwetsbare omstandigheden ondersteund worden bij de regie op kinderwens en indien gewenst tot anticonceptie. Concreet betekent dit dat meer gemeenten, meer instellingen en professionals aangesloten gaan worden op NNZ. De gemeente betaalt daarbij de anticonceptie als de NNZ-cliënt dit zelf niet kan betalen en alle andere opties uitgesloten zijn, conform de huidige NNZ-werkwijze. Gemeenten kunnen voor uitvoering van NNZ, inclusief de eventuele vergoeding voor anticonceptie, een tegemoetkoming krijgen vanuit de SPUK als zij dit opnemen in hun SPUK-aanvraag als onderdeel van hun Kansrijke Start-aanpak.

Zet tijdens eerste 1000 dagen in op continuering groepszorg

Groepszorg op basis van het Centering-model leidt bij zwangeren en jonge gezinnen tot meer gezondheidsvaardigheden, empowerment, so­ciale support en veerkracht. Ook ontstaat er bij ouders meer vertrouwen in de zorg, terwijl het professionals meer werkplezier geeft. Laat groepsgewijze zorg aan zwangeren opvolgen door groepsgewijze jeugdgezondheidszorg. Dan ontstaat namelijk een doorgaande lijn van zorg in de eerste 1000 dagen. Het versterkt bovendien de samenwerking tussen geboortezorg, jeugdgezondheidszorg en sociaal domein. In Vakblad Vroeg verscheen deze maand het artikel ‘Zet tijdens eerste 1000 dagen in op continuering groepszorg’.

De echte verhalen van Nu Niet Zwanger nog lang niet uitverteld

Nu Niet Zwanger biedt nu alle geïnteresseerden de mogelijkheid zich in te leven in het effect van het stellen van een vraag op het leven van een cliënt. Op 19 oktober is de tweede druk verschenen van ‘Nu kan ik verder – De echte verhalen van Nu Niet Zwanger’, geschreven door Hans Schleiffert en uitgegeven door GrowingStories. Met al 5.000 verkochte exemplaren en een nieuwe voorraad van nogmaals 5.000, een aanrader voor de (zorg)professional! U leest hier meer over de verhalenbundel

Artikel Nu Niet Zwanger: Eerlijke gesprekken, concrete resultaten

Een onbedoelde zwangerschap heeft grote impact op het leven van vrouwen en mannen in kwetsbare situaties. Een open gesprek tussen hulpverleners en cliënten over de kinderwens blijkt echter niet altijd eenvoudig. Het programma Nu Niet Zwanger doorbreekt bestaande barrières en helpt betrokkenen op pad. Wethouder Marianne Smitsmans – Burhenne en projectleider Ellen Jeuken over weloverwogen keuzes en duidelijke cijfers. U leest hier het volledige artikel.

Verder met Kansrijke Start voor gemeenten

Op vrijdag 18 november van 10.00-16.00 uur organiseert Pharos een inspirerende bijeenkomst voor gemeenten die al enige tijd bezig zijn met een Kansrijke Start aanpak. Ontmoet de ouders om wie het gaat, onze adviseurs en andere experts en leer alles over de vervolgstappen om te komen tot een duurzame samenwerking en structurele, succesvolle Kansrijke Start aanpak. Meer weten of aanmelden? Klik dan hier

Masterclass: Stress door bestaansonzekerheid, wat kunt u als coalitie Kansrijke Start doen?

Wat kunt u met uw coalitie Kansrijke Start doen om de impact van stress door bestaansonzekerheid bij (aanstaande) ouders te verminderen? Leer in deze sessie hoe u vanuit uw eigen rol aan kunt sluiten bij (aanstaande) ouders die stress ervaren, wat u kunt doen om stress te verlichten en hoe u samen met uw coalitiepartners hier lokaal een positieve bijdrage aan kunt leveren. Lees meer

Terugblik kick-off bijeenkomst 4e tranche gemeenten

Voor alle gemeenten die starten met Kansrijke Start, de zogenaamde 4e tranche gemeenten,
was er op 16 september een bijeenkomst. Er waren zo'n dertig startende gemeenten aanwezig. Zij kregen informatie over het programma en er was ruimte voor uitwisseling. Door de aanwezigheid van ervaringsdeskundigen werd ook het belang van samenwerken met de mensen om wie het gaat benadrukt. Naast inspiratie en concrete stappen ontvingen deelnemers na afloop deze goodiebag Daarin staat alle informatie die nodig is voor een startende coalitie. Nog niet aangemeld als 4e tranche gemeente bij VWS? Doe dat dan hier.

Themasessies van de Lerende Lokale Monitor Kansrijke Start in 2022 gemist? Kijk terug!

Dit jaar heeft het RIVM verschillende Webinars georganiseerd als onderdeel van de Lerende Lokale Monitor Kansrijke Start. Zie de website van het RIVM. Van alle bijeenkomsten zijn opnames gemaakt. Een van de thema’s terugkijken? Stuur een mailtje naar Inge Boesveld via kansrijkestart@rivm.nl (o.v.v. gewenste opname).

Op 24 november (11.00 – 12.15u) vindt de laatste bijeenkomst plaats met als onderwerp “Procesevaluaties van implementatie van interventies”. Hier zullen o.a. praktijkvoorbeelden gepresenteerd worden. Zie de website voor meer informatie of schrijf direct in (deelname is kosteloos).

Vragenlijst jaarlijks onderzoek Kansrijke Start van RIVM

Om inzicht te krijgen in ontwikkelingen en activiteiten binnen gemeenten op het actieprogramma Kansrijke Start hebben alle gemeenten een vragenlijst ontvangen van het RIVM. Hiervan heeft ruim tweederde de vragenlijst ingevuld. Sommige GGD’en maken op basis van antwoorden van gemeenten in hun werkgebied die hiervoor toestemming hebben gegeven een regionale rapportage. Samen met zelf verzamelde gegevens geeft dit inzicht in de eigen regionale ontwikkelingen. Zie bijvoorbeeld GGD Regio Utrecht. Wilt u ook gebruik maken van de antwoorden uit de vragenlijsten? Stuur een berichtje naar kansrijkestart@rivm.nl.

In gesprek met Carl Verheijen, lid van de Landelijke coalitie Kansrijke Start

Als nieuw Landelijk coalitie lid is Carl geïnterviewd over zijn loopbaan carrière, zijn passie en doelen. Carl was tot 2010 actief als wedstrijdschaatser op de lange afstanden. Tijdens zijn sportcarrière heeft hij ook zijn doctoraal geneeskunde gehaald. Na het beëindigen van zijn topsportperiode is hij algemeen directeur van de gezondheidscentra de Nije Veste en Corlaer in Nijkerk geworden. Nu is hij directeur Kennis en Innovatie bij Noaber. In het interview leest u hoe hij zijn carrière en passie combineert als lid van de Landelijke coalitie binnen het actieprogramma Kansrijke Start. Lees het interview hier

In gesprek met Madelon Meijer-Hoogeveen, lid van de Landelijke coalitie Kansrijke Start

Madelon Meijer-Hoogeveen is jeugdarts KNMG en adviseur en onderzoeker bij het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid. Binnen het NCJ houdt zij zich bezig met vakmanschap, academisering van de JGZ en richtlijnontwikkeling.

Voordat Madelon zich liet omscholen tot jeugdarts is zij altijd werkzaam geweest in de gynaecologie en verloskunde. In 2007 is Madelon gepromoveerd in de verloskundige echoscopie.  Na een klein uitstapje naar de genetica heeft Madelon tot 2018 in het UMC Utrecht gewerkt als fertiliteitsarts en coördinator van het embryoselectie programma. Naast haar klinische werk heeft Madelon zich altijd beziggehouden met beleid en wetenschappelijk onderzoek. Haar drijfveer is om te streven naar de meest optimale kwaliteit van zorg, uitgaande van de behoeften van de cliënt/patiënt.

In haar werk binnen de JGZ zoekt Madelon dan ook steeds de verbinding met niet alleen andere domeinen, maar ook ouders en jeugdigen zelf, om deze kwaliteit van zorg met elkaar te verbeteren. Haar kennis en ervaring op het gebied van preconceptiezorg, voortplanting en zwangerschap is heel waardevol in vakoverstijgende dossiers zoals Early life Stress, Integrale Geboortezorg en Kansrijke Start. 

In haar opleiding tot jeugdarts heeft Madelon zich onder meer beziggehouden met het trauma sensitief begeleiden van kinderen met overgewicht. Gecombineerde leefstijlinterventies zijn niet altijd voldoende om overgewicht onder kinderen tegen te gaan. In een korte voorlichtingsfilm voor JGZ professionals laat Madelon zien dat leefstijlfactoren zoals roken, overgewicht en stress bij de moeder al vanaf de (pre)conceptionele fase kan leiden tot epigenetische veranderingen bij het kind waardoor het risico op overgewicht toeneemt. Ook negatieve jeugdervaringen hebben invloed op het mentale welbevinden en de fysieke gezondheid van kinderen. Om overgewicht effectief tegen te gaan, zijn er volgens Madelon nog een aantal stappen te nemen. Een daarvan is dat er een eenduidige manier komt om traumasensitief te werken binnen de JGZ.

Madelon start in december met de 2e fase van de opleiding tot arts M+G. Ook in deze fase van de opleiding zal Madelon zich blijven inzetten voor Kansrijke Start en andere vakoverstijgende dossiers met als doel om vanuit verbinding met andere domeinen én ouders en jeugdigen zo optimaal mogelijke zorg aan te kunnen blijven bieden.

Aankondiging campagneweek informele gezinssteun 17 t/m 24 november

Van 17 t/m 24 november start de campagneweek informele gezinssteun van het Collectief Informele steun voor Kind & Gezin. De vier initiatieven Buurtgezinnen, Home-Start, Samen-Oplopen en Steunouder vragen in de week aandacht voor hun droom: in alle Nederlandse gemeenten informele steun beschikbaar maken voor gezinnen die dat willen! Door gebruik te maken van informele steun kunnen gezinnen het alledaagse leven beter aan, neemt de kans toe dat kinderen gezonder opgroeien en dat gezinnen minder gebruik hoeven te maken van beroepsmatige zorg. Doet u mee om onze droom werkelijkheid te laten worden? Volg hier de LinkedIn pagina of houd de website in de gaten

Beeld: ©Kansrijke Start

Week van Gezonde Kansrijke Start Amsterdam

De eerste 1000 dagen van een kind zijn cruciaal. Elk Amsterdams kind verdient de best mogelijke start in het leven en daarmee een optimale kans op een veilige, gezonde en kansrijke toekomst. In de week van 10-14 oktober organiseerde het programma Gezonde en Kansrijke start van de gemeente Amsterdam de week van de Gezonde en Kansrijke Start. In het e-zine leest u de oogst van deze inspirerende week.

Wat kan een situatie kwetsbaar of krachtig maken?

Wat kan een situatie kwetsbaar of krachtig maken? Daarover gaat deze aflevering van de  podcastserie Zaaigoed. Dit podcastkanaal Zaaigoed is onderdeel van het programma Sociaal Domein en gaat dieper in op actuele thema's in het sociaal domein.

Lindsey van der Meer, Annemarie Wulffraat en Leontien Peeters gingen hierover in gesprek met Allard Amelink. Lindsey is promovendus bij het Erasmus MC, verloskunde en gynaecologie. Zij doet onderzoek naar kwetsbaarheid in de periode voor en tijdens de zwangerschap. Annemarie, programmamanager Stevige Start in de gemeente Rotterdam, gaat in op waarom gemeenten willen weten hoe het in hun gemeenten is gesteld met kwetsbaarheid en kracht. Leontien is country representative van de Bernard van Leer Foundation in Nederland. Deze stichting richt zich al 65 jaar op het geven van een sterke start aan alle kinderen.

In de podcast wordt duidelijk waarom en hoe de kwetsbaarheidsatlas en de kwetsbaarheidsdefinitie zijn ontstaan en hoe die worden gebruikt. De kracht van deze benadering van kwetsbaarheid is dat de nadruk ligt op de ouders en hun omstandigheden, stelt Peeters. 'De Kwetsbaarheidatlas levert daar dus een bijdrage aan, door specifiek in beeld te brengen hoe het gaat met mensen in de reproductieve levensfase.' Maar hoe het met ouders gaat; dat mag als het aan haar ligt in de toekomst nog veel meer aandacht krijgen.

Het Erasmus UMC en de gemeente Rotterdam formuleerden samen een gezamenlijke definitie van (sociale) kwetsbaarheid in de zwangerschap. In deze definitie hangt kwetsbaarheid samen met het ervaren van moeilijkheden in het leven. Daartegenover staan beschermende factoren, zoals een sociaal netwerk waar je hulp kunt vragen. Uiteindelijk gaat het om de (dis)balans tussen moeilijkheden en beschermende factoren, die gezondheid, welzijn en het verloop van een zwangerschap kan beïnvloeden. Kwetsbaarheid en kracht zijn geen vaststaande begrippen; zij kunnen gedurende de levensloop veranderen.

De Bernard van Leer Foundation en Erasmus MC ontwikkelden samen een model dat sociale kwetsbaarheid voorspelt. In de Kwetsbaarheidsatlas worden verschillende sociaal(economische) inzichten samengebracht, en ook de mentale en psychische gesteldheid en gezondheid. Bijvoorbeeld of mensen zich eenzaam voelen. Hiervoor is gebruik gemaakt van de Gezondheidsmonitor, die onder meer inzicht biedt in de ervaren gezondheid en de levensstijl van mensen. De gezondheidsmonitor is gebaseerd op een vierjaarlijkse enquête onder Nederlanders door GGD-en, RIVM en CBS

Door in kaart te brengen hoe kwetsbare omstandigheden zijn verdeeld over de gemeenten en wijken, kunnen gemeenten zien in welke wijken ze extra zouden moeten investeren om kwetsbaarheid te voorkomen of terug te dringen. ‘Zo hebben we aan de hand van de Kwetsbaarheidsatlas gekeken naar welke risico- en beschermede factoren er in een wijk zijn’, vertelt Wulffraat (gemeente Rotterdam). ‘Neem bijvoorbeeld die belangrijke beschermende factor van sociale contacten. Die zijn zeker voor jonge ouders belangrijk, want bestaande contacten komen vaak onder druk te staan door de komst van kinderen.’

Praktijkvoorbeeld: Leidschendam werkt aan stressreductie bij (aanstaande) ouders

Hevige en langdurige stress tijdens en na de zwangerschap heeft negatieve gevolgen voor de gezondheid van het kind en de band met ouders. De gemeente Leidschendam heeft daarom in hun aanpak via Kansrijke Start stressreductie bij (aanstaande) vaders en moeders centraal staan. Zodat zij zo stabiel mogelijk beginnen aan het ouderschap. Een stevig netwerk van professionals werkt daarbij nauw samen met vrijwilligers van bijvoorbeeld Vader Kracht. Lees het praktijkvoorbeeld

Video Stevige Start: Samen toeleven naar de bevalling

Het uitbreiden van groepszorg aan aanstaande moeders bij Rotterdamse verloskundigenpraktijken is een van de speerpunten van het actieprogramma en de coalitie Stevige Start in Rotterdam. In een korte video vertellen Rotterdamse (aanstaande) moeders en verloskundigen hoe ze dit ervaren. Bekijk de video

“CenteringZorg zou overal voor alle zwangeren en ouders mogelijk moeten zijn.”

In een kort interview vertelt Wilma Helmantel, jeugdverpleegkundige en CenteringZorg-trainer uit de jeugdgezondheidszorg (jgz), hoe het groepszorgvirus haar te pakken kreeg. Deze nieuwe manier van zorg verlenen op het consultatiebureau geeft ouders meer empowerment. Ook kan CenteringOuderschap volgens haar het imago van het consultatiebureau positief veranderen. Lees het interview met jeugdverpleegkundige Wilma Helmantel

Help Oekraïense zwangeren om zich aan te sluiten bij een Centering-groep

Dankzij een subsidie van de Bernard van Leer Foundation kunnen zwangeren die zijn gevlucht uit Oekraïne sinds de zomer groepsgewijze ondersteuning krijgen. Deelnemers wonen vijf online bijeenkomsten bij, begeleid door een verloskundige en een Oekraïense co-begeleider. U kunt nog steeds zwangeren aanmelden voor dit aanbod, dat dit najaar nog doorloopt. De Centering-materialen zijn ook in het Oekraïens verkrijgbaar. Stichting Centering hoopt dat de zwangeren ook worden opgenomen in de reguliere Centering-groepen: “Ook als een vrouw nog niet goed Nederlands spreekt, steekt ze met wat hulp hiervan meer op”, zegt Katja van Groesen, voorzitter CenteringZorg. “Bovendien is contact met mensen in de wijk voor haar, als nieuwkomer en alleenstaande moeder, extra belangrijk.” Heeft u vragen of opmerkingen? Stuur een e-mail naar info@centeringzorg.nl. In een kort interview vertelt co-begeleider Anastasiya Agapiyeva over de online Centering-groepen voor zwangeren die zijn gevlucht uit Oekraïne. Lees ‘Als je er samen in zit, is het draaglijker’

Internationaal jubileumcongres 10 jaar CenteringZorg in Nederland - 18 november

Centering-gerichte groepszorg is een aanpak van gezondheidszorg die (aanstaande) ouders daadwerkelijk de regie geeft en leidt tot betere gezondheidszorg en uitkomsten. Wilt u ook aan de slag met deze aanpak of er meer over weten? Neem dan op vrijdag 18 november deel aan het internationaal Experience Event ‘10 jaar CenteringZorg in Nederland’ in de Apenheul. Op dit internationale congres delen Stichting Centering Nederland en TNO de (wetenschappelijke) kennis, innovaties en ervaringen van CenteringZorg en wordt het 10-jarig jubileum gevierd. Kom en ervaar een dag lang Centering-gerichte groepszorg in een prachtige omgeving en vanuit diverse perspectieven. Meer informatie over programma en aanmelding vindt u hier 

Overzicht voorlichtingsmaterialen in andere talen

Het team Publieke gezondheidszorg asielzoekers van GGD GHOR Nederland en Pharos maakten een handig overzicht van voorlichtingsmaterialen die beschikbaar zijn in andere talen. De voorlichtingsmaterialen zijn geordend aan de hand van de gezondheidsthema´s: algemeen, infectieziekten, jeugd, leefstijl, psychische gezondheid, seksuele en reproductieve gezondheid en zelfzorg. Als professional kunt u deze materialen gebruiken in uw consult of contact met cliënten die anderstalig zijn. Belangrijk is om extra tijd uit te trekken voor het gesprek met anderstalige cliënten en liefst ook een professionele tolk in te schakelen. En blijf checken of uw cliënt de informatie begrijpt door de terugvraagmethode te gebruiken. Download het overzicht hier.

Gezondheidsfondsen brengen opnieuw een “Ode aan Ouders”

In de eerste 1.000 dagen, de periode die begint ver voor de bevruchting tot de tweede verjaardag van een kind, wordt de basis gelegd voor een gezonde toekomst. Ouders en verzorgers spelen een cruciale rol hierin. Zij zorgen voor gezonde voeding, rust, veiligheid en liefde. 91% van de ouders geeft aan het ouderschap best pittig te vinden. Daarom brengen 23 gezondheidsfondsen in het kader van de Gezonde Generatie een Ode aan Ouders en vragen anderen hetzelfde te doen door ouders wat meer te supporten. Vanaf 7 november is de campagne ‘Ode aan Ouders’ weer door het hele land te zien. Helpt u mee de boodschap te verspreiden? Meer informatie vindt u hier

De eerste 1000 vaderdagen

Deze maand verscheen 'Je eerste 1000 vaderdagen' van David Borman: een boek met praktische adviezen voor betrokken vaders - van zwangerschap tot peuter. Er is veel informatie voor (aanstaande) moeders, maar vaders delven nog steeds het onderspit. En dat terwijl onderzoek keer op keer het belang van de rol van de partner aantoont. Zeker in de eerste cruciale duizend dagen, vanaf de bevruchting tot de tweede verjaardag. “Een inhaalslag is nodig om de vaders écht te betrekken”, zegt David Borman in vakmagazine Nataal (sept 2022). Lees het interview

ZwangerWijzer toegankelijker; risico-inventarisatie in nieuwe jas

ZwangerWijzer.nl is een veelgebruikte vragenlijst voor risico-inventarisatie, voorlichting en advies. Verloskundige zorgverleners gebruiken dit zorginstrument ter ondersteuning van hun consulten met vrouwen/stellen die zwanger willen worden (of zijn). Zwangerwijzer is nu uitgebreid en herzien. De lay-out is gemoderniseerd en de inhoud van de vragenlijst is geactualiseerd en toegankelijker gemaakt. Door de nieuwe schrijfstijl hoopt de redactie de intrinsieke motivatie tot gezonder gedrag voor of tijdens de zwangerschap te vergroten, bijvoorbeeld door positieve effecten van gezond gedrag te benadrukken in plaats van alleen de risico’s te benoemen. Kijk snel op zwangerwijzer.nl

Save the date Webinar: Gezond zwanger worden

Een Kansrijke Start begint al vóór de positieve zwangerschapstest. Vroeg investeren in de gezondheid en het welzijn van (toekomstige) ouders is daarom van belang. Voor de optimale voorbereiding op een zo gezond mogelijke zwangerschap is er zowel bij mensen met een (mogelijke) kinderwens, hun directe omgeving als bij professionals nog veel te winnen aan bewustwording, kennis en gedrag over preconceptie gezondheid.

Gezond zwanger worden is de ultieme vorm van primaire preventie en daarmee onderdeel van gemeentelijk beleid. Daarom is gezond zwanger worden voor iedere gemeente relevant. Maar wat omvat nou precies gezond zwanger worden? Is preconceptionele zorg hetzelfde als preconceptionele voorlichting? Hoe verhoudt gezond zwanger worden zich tot anticonceptiezorg of bijvoorbeeld Nu Niet Zwanger? Wie is verantwoordelijk voor welk onderdeel? En bij welke lopende programma’s sluit dit aan?

Wellicht bent u / is uw gemeente nog zoekende naar hoe invulling te geven aan een Kansrijke Start, de taken uit het Integraal Zorgakkoord, het thema ‘gezond leven en ouder worden’ of het levensloopperspectief? Meld u dan aan voor de online webinar gezond zwanger worden op donderdag 8 december van 16.00 tot 17.30 en laat u inspireren.

Draag bij aan een zo kansrijk mogelijke start van de 1e 1000 dagen van een kind, een stevig fundament om een leven lang op voort te bouwen.

Voor wie?

Dit webinar is interessant voor (gemeentelijke) projectleiders Kansrijke Start, deelnemers aan lokale coalities Kansrijke Start en VSV’s, professionals bij gemeenten en de preventieve gezondheidszorg (en voor iedereen die meer wil weten over gezond zwanger worden).

Door wie:

Tijdens het webinar vertelt huisarts en expert preconceptionele gezondheid Lieke de Jong-Potjer over wat gezond zwanger worden is, vertellen Eric Steegers en Adja Waelput (Erasmus MC) over het belang van gezond zwanger worden en komt er een praktijkvoorbeeld van lokale coalitie Dordrecht aan bod (Myriam van Dijk, GGD Zuid-Holland zuid).

Programma:

  • Opening en introductie sprekers
  • Preconceptionele gezondheid; wat is het?
  • Waarom inzetten op gezond zwanger worden belangrijk is
  • Lokaal/regionaal voorbeeld; aanpak Dordrecht
  • Vragen en discussie
  • Afronding: oproep voor leertraject gezond zwanger worden

Praktische informatie

Het webinar is op donderdag 8 december 2022 van 16:00 tot 17:30 uur. Aanmelden voor dit webinar kan via deze link. Na aanmelding ontvangt u direct en als reminder kort voor aanvang van het webinar een link per mail.

*Deze webinar is een samenwerking tussen CPZ, Pharos en VWS vanuit het landelijke actieprogramma Kansrijke Start./

Rookvrije start: Gratis scholing, folders en beeldverhalen in 2022

Om de doelstellingen van het Nationaal Preventieakkoord beter te kunnen bereiken, intensiveert het Ministerie van VWS de activiteiten van Taskforce Rookvrije Start. Daarom kunt u sinds 1 september tot het eind van 2022 de scholing (training en e-learnings) en materialen gratis aanbieden. Maak hier gebruik van en bestel bijvoorbeeld de E-learning Rookvrije Start voor u en uw collega’s. U kunt ook de folder Rookvrij Opgroeien, de brochure Rookvrij Zwanger of het beeldverhaal ‘hulp bij stoppen met roken’ gratis meegeven aan (toekomstige) ouders. Bekijk de overige materialen in deze toolkit of lees meer over ons scholingsaanbod.

1660 kaartjes voor Wereld Prematuren Dag!

Ongeveer 1.000 baby’s per jaar overlijden aan de gevolgen van hun vroeggeboorte. Voor de kindjes die het wel halen, zijn de zorgen na de couveuse vaak nog lang niet voorbij. Prematuur geboren kinderen hebben een grote kans op het krijgen van problemen tijdens de ontwikkeling, ontwikkelingsstoornissen en beperkingen. Elk jaar wordt op 17 november, Wereld Prematuren Dag extra aandacht gevraagd voor de problemen rond een vroeggeboorte en de wereld van Neonatologie.

Zo ook door Veer-Krachtige Ouders, een initiatief van Lindy Prins, Ilona Slomp, en Esther Maas. Lindy is lid van de Landelijke coalitie en lid van de Spiegelgroep Kansrijke Start: een groep ervaringsdeskundige professionals die VWS gevraagd en ongevraagd advies geeft op de uitvoering van het actieprogramma Kansrijke Start. Veer-Krachtige Ouders zet expertise in om preventie-(na)zorg te normaliseren voor ouders die te maken hebben (gehad) met een complex geboorteverhaal. Veer-Krachtige Ouders is ontstaan vanuit een eigen gemis en een passie om van betekenis te zijn binnen de hulpverlening vanuit preventie.

Lindy vertelt: “Ik ben moeder van twee prematuur geboren kinderen. Na meerdere miskramen en een burn-out heb ik angstige zwangerschappen gehad, want ik wist dat ik te maken zou krijgen met vroeggeboorte. Na de geboortes kampte ik met een Post Traumatische Stress Stoornis (PTSS) en uitval op werk. In de zoektocht naar de juiste hulpverlening heb ik mij heel erg alleen gevoeld. Door een aantal zorgprofessionals voelde ik mij heel erg gezien en gehoord, gerespecteerd in mijn wensen, van een aantal anderen ervaarde ik dit helemaal niet. Dit kan je letterlijk maken of breken als pas geworden ouder. En laat je als ouder nou net het fundament zijn voor je kind”. Met Veer-Krachtige Ouders wil ze die willekeur tegengaan, door meer bewustwording rondom een complex geboorteverhaal bij professionals te creëren. Hoe sluit je als professional zo goed mogelijk aan bij de leefwereld van deze ouders? Hoe sluit je aan bij de behoeften van deze ouders?

Veer-Krachtige Ouders geeft trainingen waarin het eigen verhaal centraal staat. Daarnaast houdt het zich bezig met nieuwe interventies binnen de complexe, medische – en integrale geboortezorg en de jeugdgezondheidszorg om zo de overgang van het medisch naar het sociaal domein beter te laten verlopen. Veer-Krachtige Ouders wil preventie(na)zorg normaliseren om zo het verwerkingsproces van ouders beter en efficiënter te laten verlopen. Dit draagt niet alleen bij aan het levensgeluk en de gezondheid van de desbetreffende gezinnen als ook voor de gehele maatschappij en is uiteindelijk kostenbesparend.

In de aanloop naar Wereld Prematuren Dag ontstond bij Lindy en haar collega’s het idee om alle ouders en zorgprofessionals op neonatologie afdelingen in Nederland te voorzien van een kaartje met daarop een liefdevolle persoonlijke boodschap van een (andere) ouder, die in eenzelfde soort situatie heeft gezeten. “Omdat je je eenzaam, alleen en vaak onbegrepen voelt” legt Lindy uit. Dankzij de hulp van patiëntenvereniging Care4Neo lukte het om alle gegevens van de ziekenhuizen in Nederland en het aantal beschikbare bedden per locatie te ontvangen zodat elke ouder voorzien kon worden van een liefdevolle boodschap. Twee jaar geleden werkte zij ook samen, toen Veer-Krachtige Ouders het voor elkaar kreeg dat De Ruijter Paarse Muisjes maakten - paars staat symbool voor vroeggeboorte. Care4Neo heeft ervoor gezorgd dat deze in de ziekenhuizen terecht kwamen.

De kaartjes worden gesponsord door reclamebureau SignOne en zijn voorzien van gedichtjes die gemaakt zijn door Kleintje in het bos, een prematuurmoeder die prachtige gedichten schrijft. Hierdoor betalen ouders die de kaartjes op de webshop bestellen alleen verzendkosten. Zij ontvangen een pakket kaartjes en etiketten van het ziekenhuis waar zij hun kaartjes naartoe kunnen sturen. “Ik geloof helemaal dat het zo moet zijn, deze samenwerking is zo cool! We ervaren zoveel saamhorigheid in aanloop naar Wereld Prematurendag” vertelt Lindy. “De reacties zijn nu al overweldigend: heel veel ouders en professionals vinden het fantastisch”. Een aantal geeft aan dat het destijds ook kaartjes kreeg, wat heel erg heeft geholpen. Anderen geven aan dat zij het destijds zo gemist hebben en juichen daarom de actie erg toe.  

Stichting Urgente Noden Nederland (SUN Nederland) biedt hulp bij financiële nood

Heeft u cliënten met een urgente financiële hulpvraag? De Stichting Urgente Noden Nederland (SUN Nederland) biedt in ruim 100 gemeenten in Nederland noodhulp. Hulp- en dienstverleners kunnen de aanvragen doen voor hun cliënten. Bijvoorbeeld voor babyvoeding, leefgeld of medische kosten. Voor coalities Kansrijke Start kan het interessant zijn om samenwerking te zoeken met een van de lokale noodhulpbureaus. Lees meer

Agenda

3 november               Scholing van spreekkamer naar huiskamer 

7 november               Voor de Jeugd dag 2022

18 november              Bijeenkomst: Verder met Kansrijke Start voor gevorderde gemeenten 

18 november              Internationaal jubileumcongres 10 jaar CenteringZorg

17 t/m 24 november        Campagneweek Informele Gezinssteun

1 t/m 30 november    Regio bijeenkomsten VNG 

1 februari                   Webinar Zwangeren in kwetsbare omstandigheden

16 maart 2023          Congres Sociaal Verloskunde 2023