Nieuwsbrief Kansrijke Start – We gaan er weer tegenaan!

In gesprek met Eric Steegers, gynaecoloog en hoofd Verloskunde en Gynaecologie aan het Erasmus MC. Professor Eric Steegers heeft samen met Anjo Geluk onlangs het boek ‘Vóórdat je zwanger wordt. Wat vrouwen en mannen moeten weten’ geschreven voor aanstaande ouders die een kinderwens hebben. Nog vóór de eerste 1.000 dagen is het van belang om stil te staan bij de zwangerschap.

Eric Steegers is als lid van de Landelijke coalitie nauw betrokken bij het Actieprogramma Kansrijke Start en ziet in zijn werk dagelijks waarom het belang van de eerste 1.000 dagen zo groot is. In zijn nieuwe boek wil hij aanstaande ouders informeren dat een goede start van een kind al voor de zwangerschap begint. Lees het interview hier

Onlangs heeft het RIVM, in opdracht van het ministerie van VWS, een vragenlijst gestuurd als onderdeel van het jaarlijkse onderzoek over de stand van zaken rondom Kansrijke Start. De vragenlijst is verstuurd naar de contactpersonen Kansrijke Start van alle lokale coalities of gemeenten. Met de antwoorden uit deze vragenlijst wordt inzicht verkregen in ontwikkelingen en activiteiten binnen gemeenten op het actieprogramma Kansrijke Start.

Heeft u geen vragenlijst ontvangen en bent u wel contactpersoon Kansrijke Start: stuur even een mailtje naar kansrijkestart@rivm.nl

Op vrijdag 16 september van 10.00-16.00 organiseert Pharos een inspirerende bijeenkomst voor gemeenten die aan de slag willen met een Kansrijke Start aanpak. Ontmoet de ouders om wie het gaat, onze adviseurs en andere experts, en leer alles over de eerste stappen richting een succesvolle Kansrijke Start aanpak. Meer weten of aanmelden? Klik dan hier 

Via het nieuwe regeerakkoord zijn structureel middelen (€ 23 miljoen per jaar vanaf 2023) beschikbaar gekomen om Kansrijke Start in alle gemeenten van Nederland blijvend te organiseren!

Dat is goed nieuws voor alle betrokkenen. Een belangrijk deel van deze middelen zal beschikbaar komen voor gemeenten om dit te realiseren. Dat zal op de volgende manier plaatsvinden:

• Per meicirculaire 2022 hebben alle gemeenten die al eerder meededen voor het 4^e jaar de impuls Kansrijke Start ontvangen via de decentralisatie-uitkering.
• Per septembercirculaire 2022 ontvangen daarom alle gemeenten die tot op heden nog niet meededen eveneens de impuls Kansrijke Start om lokale coalities te vormen, versterken of behouden.
• Daarnaast ontvangen ALLE gemeenten per decembercirculaire 2022 via deze decentralisatie-uitkering nog aanvullend middelen om interventies rondom Kansrijke Start in te zetten. Deze middelen komen ook uit het regeerakkoord en zijn voor 2022. De hoogte van dit aanvullende bedrag zal van dezelfde orde van grootte zijn als eerder al is toegekend via de meicirculaire 2022 respectievelijk zal worden toegekend via de septembercirculaire 2022.
• Vanaf 2023 zal de financiering op andere wijze gaan plaatsvinden. Gemeenten hebben deze brief ontvangen van de Minister en Staatssecretaris van VWS over het bundelen van financieringsstromen vanaf 2023 richting gemeenten rondom preventie gerelateerde onderwerpen, inclusief Kansrijke Start.

Let op: om in aanmerking te komen voor deze financiering zullen alle gemeenten ACTIEF een aanvraag moeten gaan indienen om deze uitkering te kunnen ontvangen. Dit wijkt dus af van de wijze waarop gemeenten de middelen voor Kansrijke Start tot nu toe ontvangen hebben.

Contactgegevens gemeente

De komende tijd zal de specifieke uitkering (en de wijze van aanvraag) verder worden ingevuld. Uiteraard zullen we gemeenten op de hoogte houden. Mede om die reden is het belangrijk om ons te (blijven) informeren over de 1^e en 2^e contactpersoon rondom Kansrijke Start.

• Wijzigingen in contactgegevens graag doorgeven aan _dienstpostbuskansrijkestart@minvws.nl (Let op de underscore voorafgaand aan het mailadres).
• Gemeenten die nog niet meedoen en eerder hun contactgegevens nog niet hebben doorgegeven, kunnen hun contactgegevens hier invullen, zodat we gemeenten rechtstreeks kunnen informeren over nieuwe ontwikkelingen rondom de financiering.

Komend najaar organiseert het RIVM weer twee online themasessies als onderdeel van het ondersteuningsprogramma Lerende Lokale Monitor Kansrijke Start.

Op 27 september (11.00 – 12.30 u) is het onderwerp “Monitoren en evalueren van de samenwerking rond Kansrijke Start”.  De bijeenkomst start met een korte presentatie van mogelijkheden om (het proces naar) de samenwerking of lokale coalitie Kansrijke Start te  monitoren en evalueren. Vervolgens vertellen twee lokale coalities over hun  ervaring  met het volgen/evalueren van de samenwerking. Er is voldoende ruime voor vragen en uitwisseling. Klik HIER om u in te schrijven voor deze bijeenkomst.

Op 11 oktober (11.00 – 12.30 u) is het onderwerp “Lerend evalueren: hoe gebruiken we monitoring om te leren?”  Tijdens deze bijeenkomst krijgt u voorbeelden te zien van het betrekken van ervaringsdeskundigen bij monitoring. Klik HIER om u in te schrijven voor deze bijeenkomst.

Beide bijeenkomsten zijn deels een herhaling van de bijeenkomsten in 2021. Ze zijn bedoeld voor projectleiders/coalitiepartners Kansrijke Start en onderzoekers die betrokken zijn bij lokale monitoring of de inrichting ervan. Deelname aan de bijeenkomsten is kosteloos.

Voor meer informatie: neem contact op met Inge Boesveld kansrijkestart@rivm.nl

Themasessies in voorjaar gemist? Kijk terug!

In het voorjaar heeft het RIVM drie Webinars georganiseerd als onderdeel van de Lerende Lokale Monitor Kansrijke Start:

1. Focus aanbrengen in je plan voor Monitoring en Evaluatie (M&E)

Tijdens dit Webinar kwamen de eerste stappen in M&E en een overzicht van verschillende methoden aan bod. Zie presentatie.

2. Hoe gebruik je het Dashboard Lokale Indicatoren Kansrijke Start in de lokale setting?

Tijdens dit Webinar werd een eerste versie van het Dashboard Lokale indicatoren Kansrijke Start gepresenteerd en werden manieren om de gegevens te gebruiken besproken. Lokale coalities die ervaring hebben met het bespreken van indicatoren vertellen hoe ze dit hebben aangepakt. Zie presentatie.

3. Inzicht in kwetsbaarheid

Tijdens dit Webinar kreeg u meer inzicht in factoren die een rol spelen bij kwetsbaarheid door presentaties over de kwetsbaarheidsdefinitie, de Kwetsbaarheidsatlas en lopend onderzoek naar het meetbaar maken van kwetsbaarheid. Inclusief praktijkvoorbeelden door twee lokale coalities.  Zie presentatie.

Wilt u de opnames terugkijken? Het RIVM stuurt de opname toe die u wenst, als u een mailtje stuurt naar Inge Boesveld via kansrijkestart@rivm.nl (onder vermelding van gewenste opname).

In de gemeente Goeree-Overflakkee werken professionals uit het sociale en medische domein aan een duurzame samenwerking. Met als doel zwangeren en ouders in een kwetsbare situatie te ondersteunen. Beleidsadviseur Annelies van Es vertelt: ‘Na een verdieping in het programma van Kansrijke Start zagen wij mogelijkheden voor onze gemeente om een coalitie te smeden tussen professionals en vrijwilligers in het sociale en medische domein’. Hoe dat ging, leest u hier.

Op vrijdag 16 september vindt in Goirle (nabij Tilburg) het symposium ‘Opgroeien in ontwikkelarmoede – De eerste 1000 dagen’ plaats, georganiseerd door het programma Smart Start en het Brabantse datasciencebureau Nippur.

Het belang van preventie van armoede en (daarmee) van andere problematiek in de eerste 1000 dagen wordt met de toenemende armoede en kansenongelijkheid nog relevanter. Met het programma Smart Start willen partners Sterk Huis, GGD Hart voor Brabant, de Hart van Brabant-gemeenten, Xpect Primair, Centerdate en TiU voorkomen dat problemen bij kinderen en gezinnen groot worden; problemen die al veel eerder (kunnen) zien aankomen. Dat doet Smart Start  te werken aan collectieve, preventieve oplossingen; door data, kennis en ervaringen te combineren, en samen met de doelgroep oplossingen te ontwikkelen.

Gespreksleiders Pieter Rambags van Nippur en Lian Smits van Sterk Huis: ‘’Met sprekers uit de jeugd- en gezinshulp, (geestelijke) gezondheidszorg, wetenschap en datascience leren we deze dag hoe we met alle inhoudelijke kennis uit verschillende achtergronden en datakennis tot nieuwe kennis en concepten kunnen komen. En kinderen en gezinnen nog beter kunnen helpen. We geloven in de kracht van kennisgebieden verbinden om nieuwe inzichten sterk te maken.’’

Sprekers zijn Eric Steegers (Erasmus), Floortje Scheepers en Daniël Vijlbrief (UMC Utrecht), Dick den Hertog (UvA), Ralf Embrechts (Quiet), Mariëtte Lusse (Hogeschool Rotterdam), Anne-Lieke Piggen (gemeente Heusden) en Patricia Prüfer (Centerdata). Het symposium wordt afgesloten met een discussie met onder meer de wethouders van Gilze en Rijen, Mariëlle Doremalen, en Heusden, Peter van Steen. Het is ook de start van een nieuwe Smart Start-pilot, gericht op het voorkomen van ontwikkelarmoede bij jonge kinderen.

Informatie over het programma, de sprekers en het aanmelden vindt u op de website

Werkt u als professional met een (aanstaande) moeder met psychische problemen? Houd dan altijd rekening met de andere professionals die mogelijk ook betrokken zijn bij moeder en gezin. Afhankelijk van de fase van de zwangerschap (voor, tijdens of na) kunnen dat verschillende professionals zijn. De folder Zorg en ondersteuning rondom psychische klachten in de eerste 1000 dagen geeft een overzicht van het actuele basisaanbod en aanvullende aanbod voor psychische problematiek. U ziet per fase waar u naar kan verwijzen en met wie u contact kunt opnemen om de samenwerking met het gezin en de continuïteit in ondersteuning te waarborgen. Kijk hier voor meer informatie.

Stichting Centering Nederland, ondersteund door TNO, nodigt u van harte uit voor het Experience Event ‘10 jaar CenteringZorg in Nederland’ op vrijdag 18 november 2022 in de Apenheul te Apeldoorn. In 2022 vieren we het 10-jarig jubileum van Centering-gerichte groepszorg in Nederland. Mis dit vooraanstaande moeder & kindzorg evenement niet waar de (wetenschappelijke) kennis, innovaties en ervaringen van de opstart en implementatie van CenteringZorg met je wordt gedeeld en gevierd. Laat je onderdompelen in Centering-gerichte groepszorg. Meer informatie over het programma en de aanmelding vindt u hier. Meld u nu gelijk aan en profiteer van de vroegboek korting.

Heeft u te maken met een zwangere uit Eritrea? Wijs haar dan op de mogelijkheid om via Online CenteringPregnancy in contact te komen met zwangere landgenoten en zorgverleners die haar in eigen taal ondersteunen tijdens de zwangerschap. Deel deze wervingslink (in Tigrinya) met haar, zodat ze in eigen taal kan lezen wat dit is en hoe ze zichzelf kan aanmelden (lees hier de Nederlandse versie). Deel deze informatie ook binnen uw praktijk, organisatie, VSV, coalitie en/of samenwerkingsverband. Meer informatie over het programma vindt u in de Informatiesheet voor verwijzers    

Het team dat online groepsbijeenkomsten organiseert voor zwangeren die uit Eritrea komen is uitgebreid met twee cultuur-mediators, twee verloskundigen en een gynaecoloog. Gezinscoach Erga Gebremedhin en verloskundige Marlies Kluiters werken als nieuw koppel samen en vertellen over hun ervaringen. Erga: “Het verraste me om te zien hoe de vrouwen hier al na twee sessies los komen. De Eritrese cultuur is heel bescheiden. Seksualiteit kun je niet zomaar bespreken. Maar in de groepen praten we gewoon over vaginale dingen, anticonceptie en besnijdenis. Je ziet ze dan giechelen, maar de informatie komt wel over.” Lees meer

Saskia Rosmalen, werkzaam bij Kraamzorg Zuid-Gelderland, is sinds 5 jaar centering-co bij een verloskundigenpraktijk in Wijchen. “Het is een verrijking om dit samen met de verloskundige te doen.” Naast Saskia is nog een tiental collega’s als co-begeleider actief in haar regio: “Die zijn net zo enthousiast als ik”, vertelt ze. “Door centering zijn vrouwen en hun partners bewuster bezig met de zwangerschap. In de tien bijeenkomsten van twee uur bereik je samen veel diepgang. Dat kun je niet vergelijken met een individueel bezoek aan de verloskundige. Bij kraamgezinnen die centering hebben gedaan, merk je dat ze beter voorbereid zijn.” Lees meer

Anouk Verschuuren, basisarts en werkzaam bij UMC Groningen, deed onderzoek naar geboortezorg voor vluchtelingen. In het interview vertelt ze wat de stand van zaken is en hoe de zorg aan zwangere nieuwkomers beter kan. Lees hier het interview

In september 2022 opent de Sjpruut Sjop! De plek waar (aanstaande) ouders van Heerlen die een steuntje in de rug kunnen gebruiken, babyspullen kunnen krijgen. Ze kunnen hier ook terecht om andere ouders te ontmoeten, voor een luisterend oor, informatie over zwangerschap en opvoeding of voor advies! Sjpruut vindt het belangrijk dat kinderen in Heerlen gezond en veilig opgroeien en een kansrijke start hebben in het leven. Daarom is er nu Sjpruut Sjop. Speciaal voor (aanstaande) mama’s en papa’s van sjpruutjes tijdens de eerste 1000 dagen: dit is vanaf de zwangerschap tot en met het tweede levensjaar. Lees hier verder